پروبیوتیک ها باکتری های زنده ای هستند که در بهبود سلامت سیستم گوارش بسیار مفیدند و علاوه بر آن در ارتقا سلامت سیستم ایمنی موثرند. پروبیوتیک از دو واژه یونانی "پرو" به معنی بهبود و "بیوتیک" به معنای زندگی ساخته شده است.
بیش از 500 گونه باکتری وجود دارد که به جذب مواد غذایی کمک کرده، پاتوژن ها را ازبین می برند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند. این گروه بزرگ شامل بیش از هزار میلیارد میکروب است. این میکروب ها به پوشش روده متصل شده ودربهبود فرایند هضم موثرند.
از آنجا که بسیاری از بیماری ها از روده شروع می شوند حفظ سلامت این ارگان بسیار حائز اهمیت است. "کرون" یکی از مهمترین بیماری های التهابی دستگاه گوارش است که درطی آن در دیواره روده آسیب های التهابی ایجاد می شود.
دلیل اصلی بیماری کرون ناشناخته است اما دانشمندان معتقدند وراثت، نقص سیستم ایمنی و مصرف برخی داروها در احتمال وقوع این بیماری نقش دارند. برخی از مهمترین علائم این بیماری عبارتند از اسهال، تب و خستگی، درد شکمی و دلپچه و وجود خون در مدفوع که پروبیوتیک ها می توانند در کاهش این علائم موثر واقع شوند.
تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به بیماری کرون در بدن خود "میکروبیوم" جهش یافته دارند به این معنی که میزان باکتری‌های گوارشی در روده این افراد نامتعادل است.
افراد سالم نیز می‌توانند با اضافه کردن مواد غذایی پروبیوتیک به رژیم غذایی خود باعث رشد باکتری‌های مفید موجود در سیستم گوارش خود شوند. موادغذایی پروبیوتیک شامل پیاز، تره فرنگی و مارچوبه هستند.
تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۴ نشان داد که پروبیوتیک‌ها با تقویت عملکرد سد روده ای وافزایش تعداد عناصر ضد التهابی مانند سیتوکین موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شوند.
دانشمندان معتقدند پروبیوتیک ها علاوه بر بیماری کرون در درمان دیگر بیماری ها نظیر اگزما، کولیت نوزادان، بیماری های کبدی، سرما خوردگی های شایع، اسهال ناشی از عفونت و ... پیشنهاد می کنند.
آیا استفاده از پروبیوتیک ها با خطرات احتمالی همراه است؟
پروبیوتیک‌ها برای اغلب افراد بی‌خطر هستند. اگرچه در مواردی نادر، این میکروارگانیسم‌های ممکن است باعث ایجاد عفونت و عوارض جانبی در برخی افراد شود.
پروبیوتیک ها برای افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان و افرادی با بیماری وخیم می‌تواند خطرساز باشد.
افرادی با سیستم ایمنی سالم نیز ممکن است پس از مصرف پروبیوتیک ها بعضی علائم خفیف مانند نفخ یا ناراحتی معده را تجربه کنند.
چنانچه از داروهایی جهت درمان بیماری کرون استفاده می نمایید، بهتر است پیش از مصرف پروبیوتیک با پزشک خود مشورت نمایید.