چرا به مکمل ها نیاز داریم؟

مکمل های غذایی ( dietary or nutritional supplements)
مکمل ها موادی هستند که به تامین مواد مغذی مورد نیاز و نیز سایر ترکیباتی که به اندازه کافی در برنامه غذایی افراد استفاده نمی شود، کمک می کنند به عبارتی تکمیل کننده برنامه غذایی هستند و می توانند در پیشگیری از بیماری های مختلف موثر باشند. لازم به ذکر است که مکمل های غذایی نبایستی جایگزین یک رژیم غذایی متعادل و متنوع شوند.
چرا به مکمل ها نیاز داریم؟
مکمل ها محصولاتی هستند که برای حفظ یا بهبود سلامت و نیز تامین مصرف روزانه مواد مغذی از جمله ویتامین ها و مواد معدنی طراحی شده اند که مصرف آنها در ورزشکاران، افرادی با عادات غذایی ضعیف و نیز افراد مسن بیشتر توصیه می شود. بسیاری از آنها بی خطر هستند و فواید قابل توجهی دارند، اما در صورت مصرف بیش از حد می توانند مضر باشند. مکمل های غذایی شامل اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب، آنزیم ها، پروبیوتیک ها، گیاهان و عصاره های حیوانی است.
علاوه بر ویتامین ها و مواد معدنی ضروری، مکمل های محبوب عبارتند از:

• ویتامین D و B12
• مواد معدنی مانند کلسیم و آهن
• گیاهانی مانند اکیناسه، جینکو، جینسینگ، چای سبز و سیر
• محصولاتی مانند گلوکزامین یا کندرویتین (غضروف ساز)، پروبیوتیک ها و روغن ماهی و مخمر سنت جان.

انواع مکمل های غذایی
مکمل غذایی شامل انواع ویتامین ها، املاح معدنی، اسیدهای آمینه، پروتئین ها، کربوهیدرات ها، اسیدهای چرب، پروبیوتیک ها است که به صورت قرص، کپسول، صمغ، پودر، مایع عرضه می گردد.
معمولا مکمل های غذایی با توجه به اثرات و گروه هدف خود به 3 دسته تقسیم می شوند.

• مکمل های بیمارستانی حاوی درشت مغذی ها و ریز مغذی های ضروری مورد نیاز بیماران است که به بهبود وضعیت تغذیه ای بیماران و تسریع روند درمان کمک می کنند.
• مکمل های تندرستی شامل انواع ویتامین ها، املاح معدنی، اسیدهای چرب ضروری و ترکیبات موثر در کاهش یا افزایش وزن است که به بهبود سلامت عمومی کمک می کنند.
• مکمل های ورزشی که شامل پروتئین ها، کربوهیدرات ها، کراتین، اسیدهای آمینه است که ضمن تامین انرژی مورد نیاز بدن ورزشکار، شرایط را برای فعالیت بهتر و تامین نیازهای تغذیه این گروه فراهم می کند.
  لازم به ذکر است:
  آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌های مورد استفاده در کشاورزی، مواد شیمیایی موجود در منابع آب و مسائل محیطی خارجی مانند آلودگی می‌توانند نیاز ما را به ویتامین‌ها و مواد معدنی اضافی به شدت افزایش دهند. این مواد شیمیایی، رادیکال های آزاد ایجاد می کنند که به سیستم گوارشی و ایمنی بدن ما تحت تاثیر قرار می دهند. همچنین عادات غذایی نامنظم، خوردن غذاهای فرآوری شده و استرس به هضم ضعیف کمک می کند. این باعث می شود بدن ما نتواند تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از غذا استخراج کند.
  در تکنیک‌های کشاورزی مدرن از کودهایی استفاده می‌شود که خاک را تحلیل می‌برند و مواد مغذی ضروری را از گیاهان می‌گیرند. خاک حاصلخیز یک عنصر حیاتی کشاورزی برای جذب مقادیر مناسب مواد معدنی است. بدون این، گیاه نمی تواند ویتامین های ضروری را تشکیل دهد.
  مکمل ها نمی توانند جایگزین یک رژیم غذایی نامناسب شوند، اما می توانند موجب کاهش آسیب ناشی از عادات غذایی نامناسب شوند.
  ایمنی و ریسک
  بسیاری از مکمل ها حاوی مواد فعالی هستند که می توانند اثرات قوی در بدن داشته باشند. همیشه نسبت به احتمال واکنش بد، به خصوص هنگام مصرف یک محصول جدید، هوشیار باشید.
  اگر مکمل های غذایی را با دوزهای بالا یا به جای داروهای تجویز شده مصرف کنید یا از مکمل های مختلف زیادی استفاده کنید، احتمالاً عوارض جانبی ناشی از مکمل های غذایی را خواهید داشت. برخی از مکمل ها می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند یا اگر قبل از جراحی مصرف شوند، می توانند پاسخ شما به بیهوشی را تغییر دهند. مکمل‌ها همچنین می‌توانند با برخی داروها به گونه‌ای تداخل داشته باشند که ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.
  حال به بررسی اثرات مفید و عوارض مصرف برخی از ویتامین ها می پردازیم:
• کلسیم و ویتامین D به قوی نگه داشتن استخوان ها و کاهش تحلیل استخوان کمک می کند.
• دوزهای زیاد ویتامین B3 (نیاسین) ممکن است به افزایش HDL (چربی خوب) کمک کند.
• اسید فولیک برای کاهش خطر نقص مادرزادی به نام اسپینا بیفیدا استفاده می‌شود.
• مکمل های آنتی اکسیدانی مانند ویتامین C و E ممکن است اثر سمی داروهای شیمی درمانی را کاهش دهند.
• ترکیبی از ویتامین‌های C و E، روی، مس، لوتئین و زآگزانتین می‌تواند پیشرفت دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) را که یکی از دلایل اصلی از دست دادن بینایی در بین افراد مسن است، کاهش دهد.
• اسیدهای چرب امگا 3 حاصل از روغن ماهی ممکن است به برخی از افراد مبتلا به بیماری قلبی کمک کند.
  عوارض مصرف مکمل ها
  به گفته سازمان غذا و دارو FDA بثورات، تنگی نفس، اسهال، درد شدید مفاصل یا عضلانی، یبوست و وجود خون در ادرار از دیگر عوارض جانبی احتمالی است که می تواند در نتیجه مصرف مکمل ایجاد شود. این علائم می توانند از کمتر جدی تا تهدید کننده زندگی متفاوت باشد.
  مصرف بی رویه مکمل ها موجب تحمیل هزینه بیشتری به بیمار می شود و همچنین ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

به عنوان مثال:

• ویتامین A بیش از حد می تواند باعث سردرد و آسیب کبدی شود، استحکام استخوان ها را کاهش دهد و باعث نقص مادرزادی شود.
• آهن اضافی باعث تهوع و استفراغ می شود و ممکن است به کبد و سایر اندام ها آسیب برساند.
• دوزهای بالای بتا کاروتن با خطر افزایش احتمال ابتلا به سرطان ریه در افراد سیگاری مرتبط است.
• کلسیم اضافی و ویتامین D ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.
• ویتامین K می تواند توانایی وارفارین (کومادین) رقیق کننده خون را برای جلوگیری از لخته شدن خون کاهش دهد.
• ویتامین E می‌تواند عملکرد رقیق‌کننده‌های خون را افزایش داده و منجر به کبودی آسان و خونریزی بینی شود.
• خار مریم می تواند تجزیه بسیاری از داروها از جمله داروهای ضد افسردگی و قرص های ضد بارداری را تسریع کند و در نتیجه اثربخشی آنها را کاهش دهد.
• ویتامین B6 ( پیریدوکسین) همچنین می تواند اثربخشی داروی ضد تشنج دیلانتین (فنی توئین) و لوودوپا (برای درمان بیماری پارکینسون) را کاهش دهد.
• مکمل های سلنیوم، بور و آهن در صورت مصرف زیاد می توانند سمی باشند.
  آنچه پیش از مصرف مکمل ها بهتر است مورد توجه قرار گیرد بررسی سطح ویتامین ها و مواد معدنی از طریق آزمایش خون است.

موارد احتیاط در مورد مصرف مکمل های غذایی

• قبل از مصرف مکمل های غذایی برای درمان یک بیماری با پزشک خود مشورت کنید.
• قبل از انجام هر نوع عمل جراحی بایستی پزشک خود را از مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع سازید.
• قبل از مصرف هر گونه مکمل غذایی، از منابع اطلاعاتی ذکر شده در بروشور استفاده کنید.
• بهتر است برای مصرف مکمل های استاندارد قبل از تولد، در صورت بارداری یا شیردهی احتیاط کنید.

طبق مطالعات صورت گرفته مکمل های تجویز شده توسط پزشک برای افرادی که مشکلات پزشکی خاصی دارند مفید است در غیر این صورت، بهتر است افراد ویتامین ها و مواد معدنی خود را از غذا دریافت کنند.

کلیه آزمایشات مربوط به پایش میزان مواد معدنی و ویتامین ها روزانه در این مرکز انجام می شود.