- جهت اندازه گیری مقدار مس در خون، ادرار یا کبد
- جهت کمک به تشخیص و نظارت بر بیماری ویلسون
- جهت شناسایی کمبود و سربار مس
- هنگامی که زردی، خستگی، درد شکمی، تغییرات رفتاری، لرزش یا علائم دیگری دارید که بنابه نظر پزشک ممکن است به دلیل بیماری ویلسون یا به ندرت ناشی از کمبود یا بیش از حد مس باشد.
- حین درمان جهت نظارت بر میزان مس
- نمونه خون
- نمونه ادرار 24 ساعته
نیاز به آمادگی خاصی ندارد.
این آزمایش میزان مس موجود در خون، ادرار یا کبد (کبد) را اندازه گیری می کند. مس یک ماده معدنی ضروری است که بدن آن را در آنزیم ها می گنجاند. این آنزیم ها در تنظیم متابولیسم آهن، تشکیل بافت همبند، تولید انرژی در سطح سلولی، ایجاد ملانین و عملکرد سیستم عصبی و مغز نقش دارند.
مس در بسیاری از غذاها از جمله آجیل، شکلات، قارچ، صدف، غلات کامل، میوه های خشک و جگر وجود دارد. به طور معمول، بدن مس را از روده جذب می کند، با اتصال آن به پروتئین، مس را غیرسمی می کند و آن را به کبد می رساند. کبد مقداری از مس را ذخیره می کند و بیشتر بقیه را به پروتئینی به نام آپوسرولوپلاسمین متصل می کند که وقتی مس به آن متصل می شود به آنزیم سرولوپلاسمین تبدیل می گردد. حدود 95% از مس موجود در خون به سرولوپلاسمین متصل است. کبد مس اضافی را به صفرا دفع می کند و در مدفوع از بدن خارج می شود. مقداری مس نیز از طریق ادرار دفع می گردد.
بیماری ویلسون، یک اختلال ارثی است که می تواند منجر به ذخیره بیش از حد مس در کبد، مغز و سایر اندام ها شود. افزایش مس می تواند باعث آسیب بافتی و علائم و نشانه های زیر شود:
- کم خونی
- حالت تهوع
- درد شکم
- زردی
- خستگی
- تغییرات رفتاری
- لرزش
- مشکل در راه رفتن یا بلعیدن
چنانچه کلیه ها درگیر باشند، تولید ادرار ممکن است کاهش یابد یا وجود نداشته باشد. برخی از این علائم ممکن است با مسمومیت مس که به دلیل قرار گرفتن در معرض محیطی حاد یا مزمن با مس و یا به علت شرایطی مانند بیماری کبدی که از متابولیسم و دفع مس جلوگیری می کند یا آن را مهار می کند، دیده شود.
کمبود مس ممکن است گاهی در بیمارانی که شرایط مرتبط با سوء جذب شدید دارند و در نوزادانی که منحصراً از شیر گاو تغذیه می‌شوند، رخ دهد. یافته ها ممکن است شامل کاهش گلبول های سفید و کم خونی میکروسیتیک باشد. یک بیماری نادر ژنتیکی مرتبط با X به نام سندرم Menkes kinky hair منجر به کمبود مس در مغز و کبد نوزادان مبتلا می شود. این بیماری که عمدتاً مردان را تحت تأثیر قرار می دهد که با تشنج، تاخیر در رشد، رشد غیرطبیعی شریان در مغز و موهای گره خورده و شکننده خاکستری غیرمعمول همراه است.