AFP (alpha-fetoprotein)

تست مـربوط به بخـش
چـرا ایـن تست انجـام می‌شـود؟
  • غربالگری و تشخیص سرطان کبد و بیضه
چـه زمـانی بـرای تست مناسب‌ است؟
  • در صورتی که پزشک بر اساس علائم به سرطان کبد یا بیضه شک کند.

  • در صورتی که فرد تحت درمان برای سرطان کبد یا بیضه باشد یا قبلاً به یکی از این سرطان ها مبتلا شده باشد.

  • در صورتی که پزشک مشکوک به هپاتیت مزمن یا سیروز کبدی باشد.

نمـونـه مـورد نیـاز؟
  • خون وریدی
پیـش‌نیاز‌هایـی دارد؟
  • آمادگی خاصی لازم نیست.
چـه چیـزی آزمایش می‌شـود؟

AFP  یک پروتئین است که به طور نرمال توسط کبدجنین و کیسه زرده تولید می شود، که پروتئین غالب سرم جنین در سه ماهه اول زندگی است و در سن یک سالگی بسیار کاهش می یابد. همچنین به طور معمول در سطوح بسیار پایین در بزرگسالان یافت می شود.

AFP یک مارکر سرمی غربالگری موثر برای نقایص دیواره بدن جنین است. قابل توجه ترین آنها نقص لوله عصبی است که می تواند از یک میلومننگوسل کوچک تا آننسفالی متفاوت باشد.  چنانچه جنین دارای نقص لوله عصبی باز باشد، AFP  سرم جنین به داخل مایع آمنیوتیک نشت می کند و از سرم مادر گرفته می شود.

AFP از منابع جنینی به طور معمول می تواند از مایع آمنیوتیک یا خون مادر پس از هفته دهم بارداری گرفته شود. بالاترین میزان آن بین هفته 16-18 اس. سرم مادر منعکس کننده تغییرات سطح AFP  آمنیون است.

سطوح بالای AFP در بارداری همچنین نشان دهنده ی بارداری چندقلویی، ابنرمالیتی های مادرزادی و مرگ داخل رحمی جنین است.

همچنین سطوح پایین AFP پس از اصلاح سن حاملگی، وزن مادر، نژاد و وجود دیابت در مادر حامل جنین مبتلا به تریزومی 21 مشاهده می شود.

AFP همچنین به عنوان تومور مارکر در تشخیص برخی سرطان ها کبد، بیضه، معده، کلون، سینه و ریه استفاده می شود. در صورت تشخیص سرطان بیمار در ابتدا تحت آزمایشات دوره‌ای برای AFP قرار می‌گیرد تا پاسخ او به درمان را کنترل کنند، و معمولاً به دنبال آن نظارت طولانی‌مدت برای تشخیص عود سرطان انجام می‌شود.

چنانچه فردی به هپاتیت مزمن یا سیروز کبدی مبتلا باشد، پزشک ممکن است دستور انجام تست AFP را برای تشخیص کارسینوم سلولی کبدی (نوعی سرطان کبد) دهد.