
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی در سراسر جهان است. این ویروس میتواند منجر به بروز زگیلهای تناسلی و برخی از انواع سرطانها شود. در ادامه به بررسی مقدمهای بر HPV، نحوه گسترش، نشانهها اقدامات پیشگیرانه و … میپردازیم.
مقدمه
HPV گروهی متشکل از بیش از 300 نوع ویروس است که برخی از آنها میتوانند منجر به سرطان شوند. 80% از افراد در طول زندگی خود به یکی از انواع HPV مبتلا میشوند، اما بیشتر آنها بدون اینکه متوجه شوند ویروس را از بین میبرند. انواع پر خطر مانند HPV 16 و HPV 18 با سرطانهای مختلفی از جمله سرطان دهانه رحم، واژن، ولو، آلت تناسلی، مقعد، سر و گردن مرتبط هستند. در حالی که انواع کم خطر مانند HPV 6 و HPV 11 ممکن است زگیلهای تناسلی ایجاد کنند اما با سرطان مرتبط نیستند.
نحوه گسترش
HPV عمدتا از طریق تماس جنسی، از جمله تماس مستقیم پوست به پوست ناحیه تناسلی، رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی منتقل میشود. این ویروس میتواند سالها در بدن به صورت نهفته باقی بماند و سپس فعال شود. بنابراین ممکن است فردی بدون داشتن شریک جنسی جدید، نتیجه آزمایش HPV مثبت داشته باشد. حتی افرادی که هیچ نشانه یا علامتی ندارند میتوانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.
علائم و نشانهها
بیشتر افراد مبتلا به HPV هیچ نشانهای ندارند و ویروس به طور خودبهخودی در عرض 2 سال از بین میرود. با این حال برخی از انواع HPV میتوانند منجر به بروز زگیلهای تناسلی یا سرطان دهانه رحم، واژن، ولو، آلت تناسلی، مقعد و اورو فارنکس (پشت گلو شامل پایه زبان و لوزهها) شوند. HPV میتواند منجر به تغییرات پیش سرطانی در سلولها شوند که در صورت عدم تشخیص و درمان ممکن است به سرطان تبدیل شود.
تشخیص
در زنان HPV، معمولا از طریق آزمایشهای غربالگری مانند پاپ اسمیر و آزمایش HPV تشخیص داده میشود. اگر نتایج نشاندهنده وجود ویروس باشد، ممکن است پزشک کولپوسکوپی (بررسی دقیق دهانه رحم) و در صورت لزوم بیوپسی را توصیه کند. در حال حاضر هیچ آزمایش غربالگری معتبری برای مردان وجود ندارد، مگر اینکه زگیلهای تناسلی مشاهده شود.
اقدامات پیشگیرانه
. واکسیناسیون: واکسن HPV برای پیشگیری از عفونت با انواع پر خطر ویروس توصیه میشود اما ممکن است تمام سویههای این ویروس را پوشش ندهد. و معمولا در سنین نوجوانی قبل از شروع فعالیت جنسی تجویز میشود. این واکسن تا سن 45 سالگی نیز قابل استفاده است. و میتواند از ابتلا به سایر سویههای ویروس جلوگیری کند.
. توجه به بهداشت دهان و دندان: بسیاری از افراد نمیدانند که HPV فقط از طریق رابطه جنسی قابل انتقال نیست و از طریق رابطه دهانی نیز قابل انتقال است.
برخی از اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر HPV دهانی شامل موارد زیر میشود:
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی زخمهای مشکوک در دهان که میتواند نشانههای اولیه HPV باشد
- پرهیز از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مثل لیوان، قاشق، نی
. شست وشوی دستها پس از تمام با وسایل آلوده یا نواحی تناسلی
این ویروس میتواند از طریق تماس غیر مستقیم با سطوح آلوه نیز منتقل شود. اقدامات پیشگیرانه مهم در این زمینه عبارتند از:
- شستن دستها پس از تماس با ناحیه تناسلی: ویروس میتواند روی دست باقی بماند و از طریق لمس دهان یا چشمها منتقل شود.
- استفاده از دستکش در محیطهای عمومی مثل سالنهای ورزشی به خصوص هنگام استفاده از تجهیزات مشترک
- عدم استفاده از تیغ اصلاح مشترک: زیرا HPV از طریق بریدگیهای کوچک پوست قابل انتقال است.
. ترک سیگار: سیگار کشیدن میتواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و خطر ابتلا به عفونتهای پایدار HPV را افزایش دهد.
. غربالگری منظم: زنان بین 21 تا 65 سال باید به طور منظم آزمایشهای غربالگری دهانه رحم را انجام دهند تا تغییرات سلولی ناشی از HPV را در مراحل اولیه تشخیص دهند.
. استفاده از کاندوم: استفاده صحیح و مداوم از کاندوم میتواند خطر انتقال HPV را تا حدودی کاهش دهد. اما محافظت کامل را تضمین نمیکند، زیرا HPV میتواند نواحی را که توسط کاندوم پوشش داده نمیشوند را آلوده کند.
بهروزترین یافتههای علمی پزشکی درباره ویروس HPV
. تحقیقات نشان میدهد که واکسیناسیون HPV در پیشگیری از سرطانهای مرتبط با این ویروس بسیار موثر است. مطالعات نشان دادهاند که واکسن HPV میتواند از بیش از 90% سرطانهای ناشی از این ویروس پیشگیری کند.
. اگر تحت درمان قرار نگیریم چه اتفاقی میافتد؟
در بیشتر موارد عفونت HPV بدون هیچ علائمی در عرض 2 سال برطرف میشود. با این حال، اگر عفونت پایدار بماند میتواند منجر به بروز زگیلهای تناسلی یا سرطان مختلف شود. تشخیص زود هنگام و درمان مناسب میتواند از پیشرفت به مراحل پیشرفتهتر جلوگیری کند.
. انواع HPV و سطح خطر آنها
. انواع کم خطر: برخی از انواع HPV فقط باعث زگیلهای تناسلی میشوند و ریسک سرطان ندارند
. انواع پر خطر: انواعی مانند HPV 16 - HPV 18 عامل اصلی سرطان دهانه رحم و برخی دیگر از سرطانها هستند.
. ارتباط HPV با سرطانهای غیر از دهانه رحم
HPV نه تنها باعث سرطان دهانه رحم میشود، بلکه با سرطانهای مقعد، آلت تناسلی، واژن، ولو و حتی سرطانهای سر و گردن نیز مرتبط است.
. تاثیر HPV بر مردان
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) فقط یک مشکل زنانه نیست! مردان هم میتوانند به این ویروس مبتلا شوند، آن را به شریک جنسی خود منتقل کنند و در برخی موارد دچار مشکلات جدی سلامتی شوند. با این حال، از آنجایی که مردان معمولاً غربالگری مشخصی برای HPV ندارند، بسیاری از آنها بدون هیچ علامتی ناقل این ویروس هستند. بیشتر مردانی که به HPV آلوده میشوند، هیچ علامت خاصی ندارند و سیستم ایمنی بدنشان معمولاً طی ۱ تا ۲ سال ویروس را از بین میبرد. اما در این مدت، آنها میتوانند ناقل ویروس به شریک جنسی خود باشند، حتی اگر خودشان هیچ مشکلی نداشته باشند.
راههای انتقال ویروس HPV از مردان:
- تماس پوستی در ناحیه تناسلی (حتی بدون دخول)
- رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی
- استفاده از وسایل مشترک مثل تیغ اصلاح
. آیا HPV درمان دارد؟
هیچ درمانی برای خود ویروس HPV وجود ندارد. اما عوارض آن مانند (زگیلها و تغییرات پیش سرطانی)، قابل درمان هستند
. HPV و بارداری
برخی از زنان باردار مبتلا به HPV ممکن است دچار مشکلاتی مانند رشد بیش از حد زگیلهای تناسلی شوند. اما ویروس به طور معمول بر سلامتی نوزاد تاثیر نمیگذارد.
اثربخشی واکسیناسیون HPV در پیشگیری از سرطان دهانه رحم
مطالعات نشان میدهد که واکسیناسیون HPV در پیشگیری از ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم بسیار موثر هستند. در زنانی که بین 15 تا 26 سال واکسینه شدهاند خطر ابتلا به ضایعات پیش سرطانی مرتبط با HPV16 و HPV 18 از 341 مورد به 157 مورد در هر 1000 نفر کاهش یافته است. این نتایج نشاندهنده کاهش قابل توجه در بروز ضایعات پیش سرطانی پس از واکسیناسیون است.
اهمیت واکسیناسیون در سنین پایین
سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه میکند که واکسیناسیون HPV در دختران بین 9 تا 14 سال انجام شود. زیرا در این سنین قبل از شروع فعالیت جنسی، اثربخشی واکسن در بالاترین حد خود قرار دارد. این اقدام میتواند به طور موثری از عفونت HPV و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کند.
تاثیر عفونت HPV در سلامت مردان
تحقیقات نشان میدهدکه برخی از گونههای HPV با افزایش مرگ و میر اسپرمها مرتبط هستند که میتواند بر باروری مردان تاثیر منفی بگذارد. این یافتهها اهمیت پیشگیری و واکسیناسیون را در هر دو جنس برجسته میکند.
لزوم ادامه غربالگری پس از واکسیناسیون
اگر چه واکسیناسیون HPV به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش میدهد. اما جایگزین غربالگری منظم مانند تست پاپاسمیر نمیشود. زنان واکسینه شده نیز باید به برنامههای غربالگری پایبند باشند. تا در صورت بروز هرگونه تغییرات سلولی، تشخیص و درمان به موقع انجام شود.
سوالات پر تکرار
HPV چیست؟
Hpv یا ویروس پاپیلومای انسانی، گروهی از ویرسهاست که میتواند باعث ایجاد زگیلهای پوستی و تناسلی شود و برخی از انواع آنها با سرطانهای مختلف مرتبط هستند.
HPV چگونه منتقل میشود؟
این ویروس عمدتا از طریق تماس جنسی شامل پوست با پوست در ناحیه تناسلی منتقل میشود
آیا HPV همیشه باعث سرطان میشود؟
خیر. بیشتر عفونتهای HPV بدون علامت بوده و خود به خود برطرف میشوند. با این حال برخی از انواع پر خطر میتواند منجر به سرطان شود.
آیا واکسنی برای HPV وجود دارد؟
بله. واکسنهایی مانند گارداسیل میتوانند از عفونت با انواع شایع و پر خطر HPV پیشگیری کنند.
چه کسانی باید واکسن HPV را دریافت کنند؟
واکسن HPV برای دختران و پسران در سنین 11 یا 12 سال توصیه میشود. اما میتواند در سنین بالاتر نیز مفید باشد.
آیا مردان نیز میتوانند به HPV مبتلا شوند؟
بله. مردان نیز میتوانند به HPV مبتلا شوند و ممکن است دچار زگیلهای تناسلی یا سرطانهای مرتبط با HPV شوند.
آیا استفاده از کاندوم از انتقال HPV جلوگیری میکند؟
استفاده از کاندوم میتواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد. اما محافظت کامل را تضمین نمیکند. زیرا HPV میتواند نواحی را که توسط کاندوم پوشش داده نمیشوند را آلوده کند
آیا HPV قابل درمان است؟
خود ویروس قابل درمان نیست. اما عوارض آن مانند زگیلهای تناسلی و تغییرات پیش سرطانی قابل درمان هستند
آیا ممکن است فردی بدون داشتن علائم به HPV مبتلا باشد؟
بله. بیشتر فرا مبتلا به HPV هیچ نشانهای ندارند. و از عفونتهای خود بیاطلاع هستند.
چگونه میتوان از ابتلا به HPV پیشگیری کرد؟
دریافت واکسن HPV استفاده از کاندوم در روابط جنسی و انجام منظم آزمایشهای غربالگری (برای زنان)، میتواند به پیشگیری از عفونت HPV کمک کند.
منابع
. https://vrc.sbmu.ac.ir/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3-HPV?utm_source=chatgpt.com
. http://What an HPV Diagnosis Really Means
. https://www.cdc.gov/hpv/vaccines/index.html?utm_source=chatgpt.com