
باید بدانیم:
ویروس HPV عامل زگیل تناسلی است، در حالی که ویروس HSV منجر به تبخال تناسلی میشود. با وجود شباهتهای ظاهری، این دو ویروس تفاوتهای اساسی دارند.
ویروس HPV در صورت عدم درمان میتواند به سرطان دهانه رحم منجر شود. از سوی دیگر، ویروس HSV پس از ابتلا بهصورت نهفته در بدن باقی میماند و در صورت ضعف سیستم ایمنی، ممکن است علائم آن مجدداً ظاهر شود.
آگاهی از تفاوتهای این دو ویروس و رعایت نکات بهداشتی میتواند در پیشگیری و کنترل آنها مؤثر باشد.
مقدمه
تبخال تناسلی یک عفونت شایع مقاربتی (STI (Sexually Transmissible Infections، است . ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) باعث تبخال تناسلی میشود. این ویروس پس از ورود به بدن میتواند در سلولهای عصبی پنهان شود و به صورت دورهای فعال شود. تبخال تناسلی اغلب میتواند از طریق تماس پوست به پوست در طول فعالیت جنسی منتقل شود. برخی از افراد آلوده به ویروس ممکن است علائم بسیار خفیفی داشته باشند یا علائمی نداشته باشند، اما آنها هنوز هم میتوانند ویروس را انتقال دهند. همچنین ممکن است فرد علائمی نظیر درد، خارش و زخم در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان را تجربه کند. درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. علائم اغلب پس از اولین شیوع دوباره ظاهر میشوند. توجه داشته باشید مصرف دارو میتواند علائم را کاهش دهد، و خطر ابتلای آن به دیگران را تا درصد قابل توجهی پایین بیاورد. همچنین استفاده از کاندوم میتواند به جلوگیری از گسترش عفونت تبخال تناسلی کمک کند.
چرخه عفونت
ویروس هرپس سیمپلکس پس از ورود به بدن، سلولهای اپتلیال را آلوده میکند . سپس به نورونهای حسی – مجاور منتقل میشود. در این نورونها، ویروس میتواند به حالت خفته (نهفته)، باقی بماند و در شرایط خاصی مثل: استرس، تب یا ضعف سیستم ایمنی مجددا فعال شده و باعث بروز علائم شود.
راههای انتقال
. HSV 1 عمدتا از طریق تماس مستقیم با بزاق آلوده یا ضایعات پوستی منتقل میشود.
. HSV 2 عمدتا از طریق تماس جنسی با فرد آلوده منتقل میشود.
علائم بالینی
. عفونت اولیه: ممکن است، بدون علامت باشه یا با علائمی مانند تب، درد عضلانی و ضایعات تاول در محل عفونت همراه باشد.
. عفونت راجعه: معمولا خفیفتر هستند و با ضایعاتی تاولی محدود در محل عفونت اولیه ظاهر میشوند.
HSV 1 (هرپس دهانی)
. ایجاد تاولهای کوچک دردناک در اطراف لب، دهان یا داخل بینی
. احساس سوزش یا خارش قبل از بروز تاول
. گلو درد و تب در عفونت اولیه
. گاهی التهاب لثه و زخمهای دهانی
HSV 2 (هرپس تناسلی)
. ایجاد تاول یا زخمهای دردناک در ناحیه تناسلی، باسن و ران
. تورم و درد غدد لنفاوی
. سوزش هنگام ادرار
. ترشحات غیر طبیعی واژن یا مجاری ادرار
شیوع علائم
اکثر افراد آلوده به HSV نمیدانند که به آن مبتلا هستند. ممکن است علائمی نداشته باشند یا علائم بسیار خفیفی داشته باشند. علائم حدود 2 تا 12 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شروع میشود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
. درد یا خارش در اطراف اندام تناسلی
. برجستگی یا تاولهای کوچک در اطراف اندام تناسلی، مقعد یا دهان
. زخمهای دردناکی که هنگام پاره شدن تاولها، ترشح یا خونریزی ایجاد میکند
. دلمههایی که با بهبود زخمها ایجاد میشوند
. ادرار دردناک
. ترشح از مجرای ادرار، لولهای که ادرار را از بدن خرج میکند
. ترشح واژن
- به یاد داشته باشید در طول اولین شیوع ممکن است علائمی شبیه به آنفولانزا داشته باشید مانند: تب، سر درد، بدن درد و غدد لنفاوی متورم در کشاله ران.
تفاوت در محل علائم
زخمها در جایی ایجاد میشوند که عفونت وارد بدن میشود. شما میتوانید عفوت را با لمس زخم و سپس مالش یا خاراندن ناحیه دیگری از بدن خود گسترش دهید. این شامل انگشتان یا چشمان شما نیز میشود و زخم میتواند در پا یا در موارد دیگر ایجاد شود مثل:
باسن، رانها، رکتوم، مقعد، دهان، مجاری اداری، ولووا، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی، کیسه بیضه
عوارض احتمالی HSV
در موارد نادر ویروس میتواند عوارض جدی ایجاد کند، از جمله:
. انسفالیت هرپسی: عفونت مغزی نادر اما جدی که بیشتر توسط HSV 1 ایجاد میشود.
. هرپس نوزادی: عفونت هرپسی در نوزادان که میتواند منجر به آسیب مغزی، مشکلات تنفسی یا مرگ شود. در صورتی که مادر هنگام زایمان دچار عفونت فعال باشد.
. عفونتهای چشمی (کراتیت هرپسی): میتواند باعث زخم قرنیه و در نهایت کوری شود.
تشخیص
پزشکان برای تشخیص HSV از روشهای زیر استفاده میکنند:
. آزمایش PCR : روشی دقیق برای شناسایی ویروس در نمونههای پوستی، خونی یا مایع مغزی – نخاعی DNA
(HSV PCR)
. آزمایش سرولوژیک: بررسی وجود آنتی بادیهای در خون که معمولا برای تعیین سابقه عفونت مفید است
( HSV1 ، HSV2 / IgG IgA HSV IgM)
. کشت ویروسی: رشد ویروس در محیط آزمایشگاهی برای تایید وجود آن
پیشگیری
در برخی موارد ویروس میتواند عوارض جدی ایجاد کند. در این شرایط لازم است به موارد زیر دقت کنیم
. پرهیز از تماس نزدیک با فردی که علائم فعال دارد
. استفاده از کاندوم در هنگام رابطه جنسی
. خودداری از بوسیدن یا استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند: حوله، لیوان، مسواک و رژ لب
. کنترل استرس و تقویت سیستم ایمنی برای جلوگیری از عود مجدد عفونت
نتیجهگیری
اگرچه HSV هنوز درمان قطعی ندارد، اما رعایت نکات بهداشتی، پیشگیری از تماس مستقیم با فرد آلوده و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم نقش مهمی در کنترل انتقال ویروس دارد.
سوالات پر تکرار
. ویروس هرپس سیمپلکس چیست؟
ویروسی است که باعث عفونتهای دهانی (HSV1)، و عفونت تناسلی (HSV2) میشود.
. تفاوت بین HSV1 و HSV2 چیست؟
نوع 1 عموما باعث عفونتهای دهانی و نوع 2 باعث عفونت تناسلی میشود. اما هر دو میتوانند هر 2 ناحیه را آلوده کنند.
. چگونه ویروس هرپس منتقل میشود؟
از طریق تماس مستقیم با زخمها، بزاق یا ترشحات تناسلی فرد آلوده حتی در صورت عدم وجود علائم
. علائم شایع هرپس چیست؟
تاولهای دردناک، سوزش، خارش و زخم در ناحیه آلوده که ممکن است با تب و تورم غدد لنفاوی همراه باشد.
. آیا هرپس قابل درمان است؟
درمان قطعی ندارد. اما بعضی داروها با نظر پزشک میتواند علائم را کاهش داده و دورههای عود را کنترل کنند.
. آیا هرپس همیشه با علائم همراه است؟
خیر. بسیاری از افراد آلوده هیچگونه علامتی ندارند اما میتوانند ویروس را منتقل کنند.
. چگونه میتوان از ابتلا به هرپس پیشگیری کرد؟
استفاده از کاندوم، پرهیز از تماس با زخمهای فعال و آگاهی از وضعیت سلامتی شریک جنسی.
. آیا هرپس میتواند در دوران بارداری منتقل شود؟
بله ممکن است در حین زایمان به نوزاد منتقل شود. بنابراین مشاوره پزشکی ضروری است.
. آیا هرپس با سایر بیماریهای مقاربتی مرتبط است؟
ابتلا به هرپس میتواند خطر ابتلا به HIV و یا سایر بیماریهای مقاربتی دیگر را افزایش بدهد. زیرا این ویروس باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود.
. آیا هرپس میتواند به سایر قسمتهای بدن منتقل شود؟
بله از طریق تماس با زخم میتواند به نواحی دیگر مثل چشم منتقل شود.
. آیا هرپس دهانی میتواند به ناحیه تناسلی منتقل شود؟
بله از طریق رابطه دهانی میتواند به ناحیه تناسلی منتقل شود.
. آیا هرپس بر باروری تاثیر میگذارد؟
خیر. هرپس تاثیری روی باروری ندارد.
. آیا واکسنی برای هرپس وجود دارد؟
در حال حاضر هنوز واکسنی موثر برای هرپس نیست.
. آیا امکان ابتلا به هرپس تناسلی از راههای غیر جنسی وجود دارد؟
برای ابتلا به این ویروس حتما لازم نیست رابطه جنسی داشته باشید. گاهی اوقات میتواند از راههای غیر جنسی منتقل شود.
. چگونه متوجه بشیم در اثر ارتباط با چه کسی به هرپس مبتلا شدیم؟
تقریبا هیچ شانسی وجود ندارد که مشخص کند چه کسی این ویروس را به شما داده است.
. کدام خطرناکتر است HPV یا هرپس؟
به طور کلی هر دو عفونت باعث ناراحتی خفیف میشود. HPV به شدت با افزایش خطر ابتلا به برخی سرطانها به ویژه سرطان دهانه رحم مرتبط است. در حالی که تبخال به طور معمول با سرطان مرتبط نیست.
منابع
. https://www.cdc.gov/herpes/index.html
. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus
. https://www.reviveresearch.org/blog/hpv-vs-herps-is-hpv-herps/