- بررسی عملکرد پاراتیروئید
- بررسی متابولیسم کلسیم
- هنگامی که پزشک بخواهد وضعیت مبتلایان به نارسایی کلیه و پیوند کلیه را بررسی کند.
- بررسی عملکرد پاراتیروئید، تیروئید، قلب و ماهیچه
- خون
- ادرار
- آمادگی خاصی لازم نیست اما از آنجاکه برخی از داروها ممکن است در نتیجه آزمایش کلسیم اختلال ایجاد کنند، داروهای مصرفی خود را به پزشکتان اطلاع دهید.
با توجه به اینکه کلسیم برای بسیاری از مسیرهای متابولیسمی ضروری است، چنانچه مقدار کلسیم در طیف نرمال نباشد نشانه طیف گسترده ای از بیماری های مربوط به استخوان، تیروئید، پاراتیروئید، بیماری کلیوی و سایر شرایط است.
وجود مقدار مناسب کلسیم در خون برای عملکرد صحیح اعصاب، ماهیچه ها، قلب و همچنین در لخته شدن خون و تشکیل استخوان ضروری است. بنابراین کلسیم برای کمک به تشخیص و نظارت بر طیف وسیعی از شرایط مربوط به استخوان ها، قلب، اعصاب و کلیه ها آزمایش می شود.
دو نوع آزمایش خون کلسیم وجود دارد که اشکال مختلف کلسیم خون را اندازه گیری می کند:
- کلسیم محدود که به پروتئین های موجود در خون متصل است.
- کلسیم آزاد به پروتئین متصل نیست و به آن کلسیم یونیزه نیز می گویند. این شکل از کلسیم خون در بسیاری از عملکردهای بدن فعال است.
این آزمایش میزان کلسیم خون یا ادرار را اندازه گیری می کند که نشان دهنده میزان کلسیم کل و یونیزه شده در بدن است. چنانچه نتایج آزمایش کلسیم کل طبیعی نباشد، آزمایش کلسیم یونیزه تجویز می شود.
حدود 99% کلسیم در استخوان ها به صورت کمپلکس یافت می شود، در حالی که بیشتر آن در خون گردش می کند. در خون، تقریباً نیمی از کلسیم «یونیزه» (یا آزاد) و فعال است. نیمه باقیمانده به پروتئین‌ها، در درجه اول آلبومین و گلوبولین های گسترده، با مقدار کمتری کمپلکس به آنیون‌ها، مانند فسفات، متصل است و این اشکال متصل و کمپلکس از نظر متابولیکی غیرفعال هستند.
مقداری کلسیم هر روز از بدن دفع می شود، از خون توسط کلیه ها فیلتر شده و به صورت ادرار و عرق دفع می شود. اندازه گیری مقدار کلسیم در ادرار برای تعیین میزان کلسیمی که کلیه ها دفع می کنند استفاده می شود.
به طور معمول، بدن به شدت تعادل کلسیم متصل و یونیزه شده را کنترل می کند، بنابراین آزمایش کلسیم کل تخمین خوبی از میزان کلسیم یونیزه شده ارائه می دهد.
جنانچه میزان کلسیم در طیف نرمال نباشد فرد دچار هیپوکلسمی یا هیپرکلسمی می شود.
مقادیر افزایش یافته کلسیم، هیپرکلسمی نامیده می شود که در هیپرپاراتیروئیدیسم، بدخیمی ها (تومورهای متاستاتیک) ، اختلالات استخوانی و مصرف بیش از حد ویتامین D در مدت زمان طولانی دیده می شود.
سطح پایین پروتئین خون، که ممکن است به دلیل بیماری کبد یا سوء تغذیه ایجاد شود
مقادیر کاهش یافته کلسیم، هیپوکلسمی نامیده می شود و در هیپوپاراتیروئیدیسم، کاهش شدید ویتامین D یا منیزیم، پانکراتیت
و بیماری کلیوی دیده می شود.
آزمایش کلسیم اغلب بخشی از یک پانل متابولیک پایه (BMP) و یک پانل متابولیک جامع (CMP) است که هر دو آزمایش غربالگری معمول هستند.