آرتریت روماتوئید چیست؟
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در نتیجه التهاب مزمن مفاصل ایجاد می شود. بیماری های خود ایمنی زمانی ایجاد می شوند که بافت بدن توسط سیستم ایمنی خودی مورد تهاجم قرار می گیرد. روماتیسم مفصلی موجب التهاب، درد و تورم مفاصل می شود. این بیماری سیستمیک، مزمن بوده و در دراز مدت موجب تخریب مفاصل می گردد. آغاز این بیماری در هر سنی می تواند باشد اما بیشترین میزان شیوع آن در افراد 40-60 سال است.
سیستم ایمنی شامل مجموعه ای از سلول ها و پروتئین هایی به نام آنتی بادی است که جهت مقابله با عوامل بیماری زا ایجاد شده اند. در افرادی با بیماری های خود ایمنی آنتی بادی و سلول های ایمنی به بافت خودی حمله کرده و باعث ایجاد التهاب می شوند. در آرتریت روماتوئید ، سیستم ایمنی به سلول های سنوویوم اطراف مفاصل که مسئول ساخت مایع بین مفصلی هستند، حمله کرده و باعث ایجاد تغییرات در این بافت می شود. تاثیر آنتی بادی ها بر سلول های سینوویوم موجب افزایش لایه های این بافت شده و در نتیجه باعث ضخیم، متورم و ملتهب شدن آن می گردد. با ضخیم شدن لایه سینیوویال، ترشح مایع مفصلی نیزافزایش یافته که این امر باعث ایجاد تورم و بد شکلی در ساختار مفصل می گردد. همچنین ترشح ماده سایتوکاین از سلول های ایمنی نیز درافزایش التهاب و تخریب مفصل موثر است. به دنبال تورم مفاصل، لیگامان و تاندون های اطراف آن نیز تحت کشش قرار گرفته و به تدریج تضعیف می گردند. این ضعف موجب ناپایداری مفصل و در نهایت تغییر شکل آن می شود. به تدریج و با افزایش قطر لایه سینوویال، استخوان های اطراف مفصل نیز تحت تاثیر قرار می گیرند که این امر در ایجاد استخوان و تخریب بیشتربافت مفصل موثر است.
علائم آرتریت روماتوئید را می شناسید؟
مهمترین علائم آرتریت روماتوئید درد و خشکی صبحگاهی مفاصل به خصوص در دست ها همراه با احساس ضعف و خستگی است که به صورت تدریجی افزایش می یابد.
علائم آرتریت روماتوئید به سه دسته تقسیم میشوند:
علائم عمومی، علائم مفصلی و علائم غیر مفصلی
علائم عمومی:
در 70 درصد موارد شروع آرتریت روماتوئید با علائم عمومی مانند ضعف، کاهش اشتها، درد مبهم عضلات و احساس خستگی است. بیمار ممکن است ماهها قبل از اینکه دچار درد و تورم مفصل شود این علائم را داشته باشد. علائم مفصلی در 30 درصد موارد شروع بیماری
دبده می شود که این علائم عبارتند از:
- تورم مفصل
- احساس خشکی صبحگاهی مفاصل
- قرینه بودن مفاصل درگیر
علائم غیر مفصلی:
این علائم در 40 درصد از بیماران وجود دارد و بیشتر در بیمارانی دیده میشود که Rheumatoid factor در آزمایش خون آنها بالا است. مهمترین این علائم عبارتند از:
- برجستگی های بدون درد زیر پوست که به آنها ندول های روماتیسمی Rheumatoid nodules میگویند و در یک چهارم بیماران وجود دارد. این برجستگی ها گاهی اوقات آسیب دیده و عفونی می شوند.
- درگیر شدن بافت ریه و پرده های اطراف آن که میتواند موجب تنگی نفس شود
- درگیر شدن عروق خونی در هر جایی از بدن که بیشتر در عروق پوست و دستگاه عصبی است ولی میتواند در عروق خونی روده، طحال، لوزالمعده، ریه، کبد، گره های لنفاوی و کبد هم باشد.
- التهاب در اطراف تاندون ها
- کم خونی
- تب
آزمایشات تشخیصی:
علاوه بر بررسی نشانه های بالینی، برخی آزمایشات خون در تشخیص به موقع آرتریت روماتوئید موثراند از جمله این آزمایشات می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- Anti DNA
- DNA
- ANA Profile
- ESR
- CRP
- P-ANCA
- C-ANCA
- Protein Electrophoresis
- RF
- Anti CCP