سندروم روده تحریک پذیر(IBS) چیست؟
سندروم روده تحریک پذیر از اختلالات مزمن است که ناشی از عدم کارکرد صحیح روده می باشد اماعلت دقيق ایجاد این سندروم ناشناخته است.
در ديواره ي روده، آستري از لايه هاي عضلاني وجود دارند که اين ماهيچه ها به طور هماهنگ منقبض و منبسط مي شوند که اين ريتم در هنگام انتقال غذا از معده به سمت انتهاي روده و نهايتاً رکتوم، ايجاد مي شود. در صورت وجود سندرم روده تحريک پذير انقباض هاي روده قوي تر و طولاني تر از حد نرمال مي باشند و غذا با فشار بيشتر و سريع تر از روده عبور کرده و در نهايت منجر به توليد گاز،نفخ واسهال خواهد شد. همچنين در برخي موارد بر عکس اين حالت اتفاق مي افتد يعني غذا به آهستگي از روده عبور کرده و در نتيجه مدفوع سفت و خشک مي شود. نارسايي هاي سيستم عصبي و نارسايي هاي کولون نيز در ظهور چنين ناراحتي هايي دخيل هستند. از عواملی که باعث تشدید سندروم روده تحریک پذیر می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برخی مواد خوراکی شامل شیر، شکلات، الکل، کافئین، نوشابه های واجد بی کربنات و غذاهای چرب
- استرس
- تغییرات هورمونی در زنان
- برخی از آنتی بیوتیک ها
- عفونت دستگاه گوارش
- عوامل ژنتیکی
علائم سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
نشانه ها و علائم روده تحریک پذیر در بین افراد مختلف متفاوت است اما یه طور عمده این علائم عبارتند از:
- درد در ناحیه پایین شکم
- اسهال
- یبوست
- دردهای کرامپی در ناحیه معده
- وجود مخاط در مدفوع
- متورم شدن شکم
- احساس ناتمامی دفع
IBS بیماری جوانان است و اغلب مبتلایان در سنین کمتر از 45 سال هستند ولی ممکن است افراد مسن نیز درگیر شوند. زنان2 تا 3 برابر بیش از مردان به این بیماری مبتلا می شوند.
درد در IBS میتواند در قسمت های مختلف شکم احساس شود. معمولا این درد دوره ای است و با دوره های تشدید یا تخفیف همراه است اما در بعضی از بیماران درد دائمی مشاهده می شود. شدت درد نیز از خفیف تا شدید متغیر است.
سندروم روده تحریک پذیر چگونه تشخیص داده می شود؟
جهت تشخیص سندروم روده تحریک پذیر از معاینات بالینی و تست های آزمایشگاهی استفاده می شود که از مهمترین این آزمایشات می نوان به تست کلپروتکتین بر روی نمونه مدفوع، به منطور تشخیص التهاب وآزمایش occult blood (بررسی وجود خون مخفی) اشاره کرد. همچنین در برخی موارد از تصویر اشعه X و آندوسکوپی کمک گرفته می شود.
بهبود علائم IBS با تغییر سبک زندگی:
در بسیاری از موارد تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی برای درمان سندروم روده تحریک پذیر موثر است.
- افزایش تدریجی میزان فیبر موجود در غذا در کاهش شدت بیماری موثر است.
- غذاها را در وعده های غذایی کوچکتر و تعداد وعده غذایی بیشتر میل نمایید.
- میزان مصرف مایعات را افزایش دهید
- در صورت ناسازگاری دستگاه گوارش با لاکتوز، به جای شیر از ماست استفاده کنید.
- مصرف نعناع در کاهش شدت این بیماری موثر است.
- افزایش میزان مصرف مواد غذایی پروبیوتیک به کاهش شدت بیماری کمک می نماید.