-
جهت غربالگری عمومی در بیمارانی با انواع اختلالات، مانند کم خونی و عفونت، التهاب و خونریزی.
-
جهت تشخیص بسیاری از بیماری هایی که بر شمارش کامل خون (CBC) تأثیر می گذارند.
- خون وریدی
- آمادگی خاصی لازم نیست.
شمارش کامل خون (CBC) و شمارش افتراقی (diff) از جمله آزمایشات مهم و شایع هستند که با استفاده از یک نمونه خون، به تجزیه و تحلیل طیف کامل سلول‌های موجود در خون و همچنین بررسی برخی از ویژگی‌های آنها می پردازد. افزایش یا کاهش تعداد گلبول خون در این آزمایش مشخص می‌شود. میزان طبیعی گلبول خون بسته به سن و جنسیت متغیر است. شمارش کامل خون به تشخیص طیف گسترده ای از اختلالات از قبیل کم خونی، سرطان، عفونت،آلرژی، نقص سیستم ایمنی و کنترل عوارض جانبی داروها کمک می‌کند.
در زیر به بررسی پارامترهای CBCمی پردازیم:
RBC
این آزمایش تعداد گلبول های قرمز فرد (RBC) را در یک لیتر خون اندازه گیری می کند. گلبول های قرمز خون که در مغز استخوان ساخته می شوند ، اکسیژن را از ریه ها به سلول ها می برند و دی اکسید کربن را از سلول ها به ریه ها منتقل می کنند.
WBC
گلبول های سفید از بدن در برابر عفونت محافظت می کنند. دانستن تعداد WBC می تواند به تشخیص عفونت ها، شرایطی که باعث التهاب، واکنش های آلرژیک و سرطان های خون و سیستم لنفاوی می شود کمک کند. شمارش WBC همچنین برای نظارت بر پاسخ به برخی درمان‌های پزشکی که می‌توانند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارند، از جمله شیمی درمانی و داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند، استفاده می‌شود. از جمله بیماری های که با وجود آنها تعداد گلبول های سفید کاهش می یابد می توان به سرطان و بیماری های ویروسی که به گلبول های سفید حمله می کنند، اشاره کرد.
پنج گروه عمده از گلبول های سفید خون عبارتند از :
- نوتروفیل: نوتروفیل ها نوعی گلبول سفید هستند که به التیام جراحات و مبارزه با عفونت کمک می کنند. سطوح نوتروفیل می تواند در پاسخ به عفونت ها، جراحات، درمان های دارویی، شرایط ژنتیکی خاص و استرس افزایش یا کاهش یابد.
- لنفوسیت: یکی از انواع اصلی سلول های ایمنی بدن هستند و به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا با سرطان و ویروس ها و باکتری های خارجی (آنتی ژن) مبارزه کند. آنها در مغز استخوان ساخته می شوند و در خون و بافت لنفاوی یافت می شوند.
- مونوسیت: آنها به مبارزه با باکتری ها، ویروس ها و سایر عفونت های بدن کمک می کنند. سطح بالای مونوسیت ممکن است نشانه التهاب، عفونت، استرس حاد، اختلالات خونی و سایر مشکلات سلامتی باشد.
- ائوزینوفیل: نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن برای کمک به مبارزه با عفونت دارند. مانند سایر گلبول های سفید خون، ائوزینوفیل ها در مغز استخوان تولید می شوند و برای محافظت در برابر عفونت و بیماری هایی نظیر آلرژی و بیماری های خود ایمنی به بافت های مختلف بدن می روند.
- بازوفیل: آنها بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند و در عملکرد صحیح آن نقش دارند. بازوفیل ها علاوه بر مبارزه با عفونت های انگلی، در جلوگیری از لخته شدن خون و واکنش های آلرژیک نقش دارند.
MCH
میانگین هموگلوبین گلبولی(MCH) : اندازه گیری میزان متوسط هموگلوبین در هر گلبول قرمز است. این آزمایش ویژگی ها و عملکردهای مختلف گلبول های قرمز و نیز چگونگی توزیع موثر اکسیژن در سراسر بدن را ارزیابی می کند. تغییر در MCH یا سایر شاخص های RBC ممکن است نشانه ای از اختلالات خونی به نام کم خونی باشد.
MCHC
میانگین غلظت هموگلوبین سلولی :(MCHC) این تست مقدار متوسط هموگلوبین در یک گلبول قرمز منفرد در واحد حجم، را اندازه می گیرد. از این تست برای موارد زیر استفاده می شود:
- ارزیابی توانایی خون برای حمل اکسیژن،
- بررسی مقدار هموگلوبین موجود در RBC
- ارزیابی عملکرد و سلامت RBC به منظور بررسی علائم کم خونی و سایر اختلالات خونی
MCV
حجم متوسط گلبول های قرمز :(MCV) اندازه گیری میانگین اندازه گلبول های قرمز خون در یک نمونه خون است.
تست MCV به تشخیص اندازه RBC (خیلی بزرگ یا خیلی کوچک) کمک می کند. تغییرات در حجم RBC می تواند بر نحوه توزیع اکسیژن در بدن تأثیر بگذارد و ممکن است نشانه ای از یک اختلال خونی یا سایر شرایط سلامتی باشد.
Platelet
پلاکت ها قطعات کوچک سلولی هستند و همراه با گلبول های قرمز و گلبول های سفید در خون یافت می شوند. پلاکت‌ها نقش مهمی در انعقاد (لخته شدن خون) بازی می‌کنند و به توقف خونریزی در هنگام آسیب دیدگی عروق خونی کمک می‌کنند. افزایش یا کاهش در تعداد پلاکت ها می تواند مشکلاتی را در روند لخته شدن خون بوجود بیاورد.
Hemoglobin
هموگلوبین پروتئینی در گلبول های قرمز خون است که اکسیژن را از ریه ها به اندام ها و بافت های بدن می رساند و دی اکسید کربن را از اندام ها و بافت ها به ریه ها باز می گرداند. چنانچه سطح هموگلوبین غیرطبیعی باشد، ممکن است نشانه ای از اختلالات خونی نظیر کم خونی باشد.
HCT
هدف از آزمایش هماتوکریت (HCT) ارزیابی درصدی از خون است که از RBC تشکیل شده است. این اندازه گیری ویسکوزیته یا ضخامت خون را نشان می دهد و به اندازه و تعداد گلبول های قرمز در نمونه خون بستگی دارد. HCT اغلب به عنوان بخشی از CBC ارزیابی می شود که شامل اندازه گیری RBC، WBC، پلاکت ها و هموگلوبین نیز می شود.
MPV
میانگین حجم پلاکت (MPV) اندازه متوسط پلاکت ها را اندازه گیری می کند. این آزمایش می تواند به تشخیص اختلالات خونریزی و بیماری های مغز استخوان کمک کند.